Katastrofa najsłynniejszej fuzji
Fundusz private equity Cerberus Capital Management (CCM) nabywa kontrolny pakiet akcji Chrysler Corporation.
Ta transakcja symbolizuje kres jednej z najbardziej medialnych i ambitnych fuzji korporacyjnych w historii – mariażu
(ogłoszonego w 1998 roku) niemieckiego giganta Daimler-Benz i amerykańskiego Chryslera.
Po ostatecznej sprzedaży przynoszącej straty amerykańskiej filii, Daimler AG, dawniej DaimlerChrysler, formalnie zakończył epokę nieudanej integracji, skupiając się na europejskich operacjach.
Bezpośrednią reakcją rynków finansowych na ogłoszenie planów sprzedaży Chryslera była euforia.
Akcje koncernu notowane na giełdzie we Frankfurcie natychmiast wzrosły o 7,2%, co odzwierciedla ulgę inwestorów.
Niepokój budziły bowiem ciągłe straty generowane przez amerykański segment, które w roku 2006 pochłonęły od 1,4 do 1,5 miliarda dolarów.
Uwaga: Dla akcjonariuszy pozbycie się problematycznego aktywa stało się priorytetem.
Mimo trudnej sytuacji finansowej, Chrysler wciąż dysponował aktywami atrakcyjnymi dla inwestorów.
O przejęcie zabiegały inne fundusze inwestycyjne, a także wpływowy Kirk Kerkorian, miliarder z Las Vegas, posiadający trzeci co do wielkości pakiet akcji DaimlerChrysler.
Warto zauważyć: Konkurencja o Chryslera świadczyła o dostrzeganym potencjale marki, nawet w obliczu trudności.
Kulminacja Fuzji (1998)
Listopad 1998 roku zapisał się w historii motoryzacji jako moment kulminacyjny, kiedy doszło do fuzji z inicjatywy
Jürgena Schremppa, ówczesnego prezesa Daimler-Benz.
Legendarny CEO Chryslera, Lee Iacocca, przeszedł na emeryturę sześć lat wcześniej.
Jego nazwisko nierozerwalnie wiąże się z dwukrotnym ratowaniem Chryslera przed bankructwem, choć paradoksalnie, raz sam przyczynił się do jego problemów.
| Organizacja | Rok 1995 (strata) | |
|---|---|---|
| Przedsiębiorstwo | Daimler-Benz | 6 miliardów marek niemieckich |
| Chrysler | Problemy finansowe, ale restrukturyzacja w toku | |
| Źródło: Archiwalne raporty finansowe | ||
Oczekiwania i Rzeczywistość
Schrempp, przejmując stery Daimler-Benz, w ciągu dwóch lat zdołał wyprowadzić firmę na prostą.
W momencie fuzji postrzegał siebie jako lidera największego producenta samochodów na świecie.
Fuzja miała stanowić zabezpieczenie dla obu firm w obliczu potencjalnej dekoniunktury gospodarczej.
Aby zrealizować ten ambitny plan, Daimler-Benz wyemitował dodatkowe akcje o wartości 36 miliardów dolarów, windowując kapitalizację giełdową z 48 do 84 miliardów dolarów.
Niestety, ogólnoświatowe spowolnienie gospodarcze w sektorze motoryzacyjnym nadeszło już w 2000 roku.
W grudniu tego samego roku, wartość rynkowa połączonych firm spadła do 39 miliardów dolarów – poniżej wartości samego Daimlera sprzed fuzji.
Krytyczny moment: Synergia, na którą liczono, nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, a wręcz przeciwnie – fuzja zaczęła generować straty.
- Efekt synergii
-
W kontekście fuzji, efekt synergii odnosi się do oczekiwanego wzmocnienia pozycji rynkowej i efektywności operacyjnej poprzez połączenie zasobów i kompetencji dwóch firm.
W przypadku DaimlerChrysler, synergia miała wynikać z połączenia niemieckiej inżynierii i amerykańskiego marketingu, jednak rzeczywistość okazała się inna.
Reakcja na Kryzys i Zmiany Personalne
„Fuzja miała być mariażem równych partnerów, ale szybko przekształciła się w dominację kultury korporacyjnej Daimlera nad Chryslerem. Amerykański styl zarządzania został zepchnięty na boczny tor, co wywołało frustrację i opór.”
Europejscy menedżerowie z Daimlera z uwagą śledzili reakcję Schremppa na pogarszającą się sytuację.
Jego odpowiedź była szybka i zaskakująca dla Amerykanów.
Relacje o rozwoju wydarzeń po obu stronach Atlantyku zaczęły przypominać odmienne narracje.
James Holden, ówczesny prezes Chryslera, został zmuszony do odejścia.
Zastąpił go Niemiec, Dieter Zetsche, który sprowadził ze sobą specjalistę od restrukturyzacji, Wolfganga Bernharda.
Bernhard rozpoczął bezkompromisową redukcję kosztów, marginalizując rolę amerykańskich menedżerów.
Sygnał dla Chryslera: Dominacja Daimlera stała się oczywista.
Zetsche już pierwszego dnia pracy zwolnił szefa sprzedaży i marketingu Chryslera, demonstrując determinację w narzucaniu nowego porządku.
W Stanach Zjednoczonych, Schrempp stał się symbolem nieuczciwości.
Wytykano mu złamanie obietnicy złożonej przed SEC, dotyczącej równego partnerstwa po fuzji.
Konsekwencje: Chrysler został sprowadzony do roli podrzędnego oddziału w strukturze DaimlerChrysler.
Upadek Schremppa
Amerykańscy menedżerowie Chryslera, znani z elastyczności i innowacyjności, nie akceptowali narzuconego stylu zarządzania.
Irytowała ich niemiecka dokładność, sztywne procedury i korporacyjny dress code.
Z drugiej strony, niemieccy menedżerowie krytykowali brak umiejętności wykorzystania efektu skali i poszukiwanie złożonych rozwiązań zamiast prostych usprawnień.
W momencie fuzji, akcjonariuszom obiecywano zysk Chryslera na poziomie 5 miliardów dolarów, powtarzając wynik sprzed dwóch lat.
Szybko jednak ówczesny szef Chryslera zrewidował prognozę na 2000 rok o połowę.
Rzeczywistość okazała się jeszcze bardziej dramatyczna: strata wyniosła 5 miliardów dolarów!
Paradoks sytuacji: Chrysler, który wcześniej przewyższał rentownością Forda i General Motors, nagle stał się źródłem ogromnych strat.
Upadek Schremppa i Rozczarowanie Synergią
Jürgen Schrempp był pierwszym europejskim menedżerem, od którego oczekiwano sukcesu na miarę ikon amerykańskiego biznesu.
Jednak szybko pojawiły się negatywne sygnały.
Fuzja miała połączyć potencjał inżynieryjny i produkcyjny, zintegrować podzespoły, fabryki i logistykę.
Niespełnione obietnice: Oczekiwana synergia przerodziła się w problem wizerunkowy i finansowe obciążenie dla niemieckiego koncernu.
Czy wszyscy wierzyli w integrację? Przecież Dieter Zetsche, wcześniej uwielbiany w Daimler-Benz, sam opracowywał strategię autonomii obu marek, odrzucając koncepcję wspólnych platform i silników.
Ugiął się jednak pod naciskiem idei „połączonej produkcji”, co mogło być jednym z czynników katastrofy.
Gdy Schrempp doprowadził do zakupu 34% udziałów Mitsubishi Motors przez DaimlerChrysler (ignorując obawy szefów Chryslera), problemy Chryslera się nasiliły.
Dodatkowe ryzyko: Inwestycja w Mitsubishi osłabiła możliwości finansowe koncernu.
Co gorsza, po transakcji, analiza finansowa Mitsubishi ujawniła oszustwa dotyczące jakości produktów.
Ogłoszono również, że straty za ostatnie półrocze przekroczyły prognozy.
Reakcja rynków kapitałowych spotęgowała straty, co dodatkowo skomplikowało sytuację DaimlerChrysler.
Efekt domina: Kryzys w Mitsubishi uderzył w i tak już osłabioną pozycję DaimlerChrysler.
Koniec Ery DaimlerChrysler
Już w 2001 roku Schrempp znalazł się pod presją.
Obwiniano go o finansowanie Chryslera i błędną strategię w USA.
Jego pozycja słabła.
Zdążył jeszcze sprzedać akcje Mitsubishi, które w 2004 roku było na krawędzi bankructwa.
Po trzech kwartałach 2005 roku DaimlerChrysler osiągnął zyski, lepsze niż Ford i General Motors.
Spóźniony sukces: Poprawa wyników przyszła zbyt późno, by uratować pozycję Schremppa.
Presja na jego odejście nie zmalała.
Podczas wakacji w ubiegłym roku, giełda we Frankfurcie pozytywnie zareagowała na wiadomość o rezygnacji Jürgena Schremppa z funkcji CEO z końcem 2006 roku – kurs akcji wzrósł o 10%.
To symboliczny koniec epoki – epoki ambitnych, ale ostatecznie nieudanych fuzji w globalnej motoryzacji.
- Kluczowe daty i wydarzenia upadku fuzji DaimlerChrysler:
- 1998: Fuzja Daimler-Benz i Chrysler Corporation.
- 2000: Spadek wartości rynkowej poniżej wartości sprzed fuzji.
- 2001: Rosnąca presja na Jürgena Schremppa.
- 2006: Rezygnacja Jürgena Schremppa.
- 2007: Sprzedaż Chryslera funduszowi Cerberus Capital Management.
- Główne przyczyny niepowodzenia fuzji:
- Różnice kulturowe i style zarządzania.
- Brak synergii operacyjnej i finansowej.
- Spowolnienie gospodarcze w sektorze motoryzacyjnym.
- Błędy strategiczne, w tym inwestycja w Mitsubishi.
Dodaj komentarz