Wyzwania CIO: Przyszłość informatyki po migracji do chmury

Niedawno usłyszałem opinię doświadczonego eksperta z sektora finansowego, który stwierdził: „Nie dziwi mnie, że dyrektorzy IT (CIO) są niechętni chmurze obliczeniowej, ponieważ zdają sobie sprawę, że po przeniesieniu wszystkich zasobów do chmury, firmowy dział IT stanie się zbędny”. Uwaga: Nie zgodziłem się z tym poglądem, co skłoniło mnie do refleksji nad tym zagadnieniem w oparciu o trzy, pozornie niezwiązane, ale wyraźnie zarysowujące się trendy.

Rozmowy z klientami często ujawniają, że firmy postrzegają chmurę obliczeniową w kontekście ewolucji dotychczasowego rozwoju IT, koncentrując się na modelach IaaS, PaaS, SaaS, lub jako alternatywę dla tradycyjnych aplikacji on-premise.

Wiele przedsiębiorstw wdraża transformację cyfrową, zmierzając w kierunku elastycznych modeli operacyjnych, takich jak model Spotify, oparty na strukturach Guilds, Tribes i Squads. Warto jednak zauważyć, że firmy takie jak Spotify nie przeprowadzały migracji do chmury – one „narodziły się w chmurze”. To właśnie te firmy definiują nowe funkcjonalności, które są stale rozwijane i udostępniane w chmurze przez tysiące programistów największych dostawców usług chmurowych oraz rosnące zespoły programistyczne współpracujące na całym świecie.

Uwaga: Dyrektorzy IT z pewnością pamiętają problemy wynikające z rozbieżności danych, nawet w obrębie raportów dotyczących tych samych wskaźników. Często wynikało to z różnej interpretacji pojęć biznesowych oraz braku skutecznego Data Governance w organizacji. Innym powodem była samodzielna implementacja rozwiązań IT przez różne jednostki biznesowe, bez należytej dbałości o spójność danych w skali przedsiębiorstwa.

W dynamicznie rozwijającym się środowisku chmurowym, charakteryzującym się większą demokratyzacją dostępu do danych i narzędzi, zarządzanie informacją, jej architekturą, danymi referencyjnymi (master data management) oraz architekturą środowisk analitycznych nabiera jeszcze większego znaczenia, stając się jednocześnie znacznie trudniejsze. Obszar ten jest nierozerwalnie związany ze zdolnością do zarządzania architekturą IT, o której wspomniano wcześniej.

Data Governance

Zbiór zasad i procesów zapewniających jakość, integralność i bezpieczeństwo danych w organizacji. Przykładem jest ustanowienie słownika danych biznesowych.

Master Data Management (MDM)

Proces tworzenia i utrzymywania jednolitego źródła danych referencyjnych, takich jak dane klientów, produktów czy lokalizacji. MDM eliminuje duplikaty i zapewnia spójność danych w systemach.

W przeszłości firmy telekomunikacyjne przodowały pod względem skali i zaawansowania systemów informatycznych. W ich strukturach istniały dwa wyraźnie odseparowane światy: świat OT (Operational Technology), obejmujący rozwiązania telekomunikacyjne, charakteryzujący się dużą standaryzacją, stabilnością i rygorystycznymi testami, oraz świat IT (Information Technology), gdzie aplikacje były tworzone i dostosowywane do specyficznych modeli i potrzeb biznesowych. Wraz z procesem „IP/IT-yzacji” branży telekomunikacyjnej i upowszechnieniem chmury obliczeniowej, granice między tymi światami zaczęły się zacierać. Obecnie obserwujemy, że przedsiębiorstwa z różnych sektorów przemysłu, posiadające rozbudowane obszary OT, specyficzne dla ich branż, dążą do integracji danych z czujników i urządzeń oraz dbają o cyberbezpieczeństwo, stając przed wyzwaniem mądrego połączenia światów OT i IT.

Zarówno trend integracji IT i OT, jak i powszechna adopcja chmury obliczeniowej znacząco wpłyną na ewolucję modelu operacyjnego i nadzoru (governance) obu tych obszarów. Lista kluczowych kompetencji działu IT ulega istotnej zmianie:

1. Zarządzanie architekturą chmurową i multi-cloud.
2. Cyberbezpieczeństwo w środowisku chmurowym i OT.
3. Data Governance i Master Data Management w skali przedsiębiorstwa.
4. Integracja systemów IT i OT.
5. Efektywne zarządzanie kosztami chmurowymi (FinOps).

Podsumowując: rola, model operacyjny i kluczowe kompetencje działów IT ulegną zmianie w porównaniu do przeszłości. Z pewnością staną się one bardziej złożone i prawdopodobnie jeszcze bardziej istotne niż obecnie. Wyzwania stojące przed CIO w dobie transformacji cyfrowej wymagają strategicznego podejścia i ciągłego rozwoju kompetencji.

Dział IT przyszłości to nie tylko dostawca infrastruktury, ale strategiczny partner biznesowy, który pomaga w efektywnym wykorzystaniu technologii chmurowych do osiągania celów przedsiębiorstwa. To strategiczna funkcja, która w nowej rzeczywistości staje się jeszcze bardziej kluczowa.