Rkantor.com: Bankowy rekonesans w świecie fintech – wywiad z Krzysztofem Stumpfem, CIO
Rkantor.com, marka przynależąca do Raiffeisen Banku, zrodziła się w ekspresowym tempie, działając poza utartymi strukturami bankowymi. To bankowy eksperyment, (patrz: tabela poniżej), i odpowiedź na gwałtownie transformujący się sektor finansowy, czerpiący inspirację z koncepcji takich jak „Bank 3.0”. O architekturze i mechanizmach działania tego internetowego kantoru rozmawiamy z jego pomysłodawcą i CIO – Krzysztofem Stumpfem.
Inspiracje i założenia Rkantor.com
Uwaga: Początki Rkantor.com to strategiczna decyzja Raiffeisen Banku, aby wkroczyć na rynek wymiany walut online, odpowiadając na rosnące potrzeby klientów cyfrowych.
| Etap | Data | Opis |
|---|---|---|
| Decyzja o utworzeniu kantoru | Lipiec 2014 | Zapadła decyzja strategiczna w Raiffeisen Bank Polska. |
| Zatwierdzenie planu działania | Lipiec 2014 | Rada Nadzorcza Raiffeisen Solutions akceptuje plan Krzysztofa Stumpfa. |
| Status instytucji płatniczej | 22 września 2015 | Raiffeisen Solutions uzyskuje formalny status. |
| Uruchomienie Rkantor.com | 7 października 2015 | Start platformy Rkantor.com na rynku. |
- CIO:
- Co było pierwsze – idea internetowego kantoru czy powołanie spółki Raiffeisen Solutions?
- Krzysztof Stumpf:
- Zdecydowaliśmy najpierw o stworzeniu usługi wymiany walut online, skierowanej do szerokiego grona klientów. Nie koncentrowaliśmy się wyłącznie na obsłudze obecnych klientów banku. Chcieliśmy dotrzeć do osób zainteresowanych wymianą walut online, bez konieczności zakładania konta bankowego. Naszym kluczowym atutem jest stabilność i bezpieczeństwo dużej instytucji, jaką jest Raiffeisen Bank, będący właścicielem Rkantor.com. To połączenie bezpieczeństwa z atrakcyjnymi cenami.
„Wydzielenie osobnej, „niebankowej” spółki stwarza większą elastyczność i innowacyjność, ograniczając wpływ tradycyjnych procedur i regulacji.”
Podkreślenie: Elastyczność operacyjna była fundamentalnym założeniem. Wydzielenie spółki miało na celu przede wszystkim budowę nowej marki i komunikację z klientami. Chcieliśmy dotrzeć do szerszego rynku i pozyskać klientów z całego sektora. Mimo elastyczności i szybkiego reagowania na potrzeby rynku, nie zapominamy o bezpieczeństwie. Jesteśmy instytucją z bankowym właścicielem i licencją KNF, co zobowiązuje. Wierzymy, że takie podejście, łączące innowacyjność fintechu z solidnością banku, przyciągnie klientów, którzy dotychczas obawiali się korzystać z rozwiązań fintech ze względu na kwestie bezpieczeństwa.
Nowe podejście organizacyjne
- CIO:
- Zdecydował się Pan na wdrożenie koncepcji organizacyjnych nietypowych dla banku.
- Krzysztof Stumpf:
- Mogliśmy przetestować rozwiązania organizacyjne, które, choć sprawdzone i bezpieczne, trudno byłoby efektywnie wdrożyć bezpośrednio w banku ze względu na istniejące regulacje. Pod nadzorem banku rozwijamy model DevOps i korzystamy z zewnętrznego hostingu. Cały zespół pracuje w metodyce zwinnej.
- CIO:
- Czy to była możliwość, czy raczej konieczność?
- Krzysztof Stumpf:
- Raczej konieczność. Przy tak szybkim projekcie jak Rkantor.com nie było miejsca na tradycyjne, rozbudowane procesy. Nie wyobrażam sobie, byśmy mogli działać inaczej (śmiech).
Agile w praktyce – minimalizacja ryzyka
- CIO:
- Czy nie obawiał się Pan o jakość rozwiązań tworzonych w Agile?
- Krzysztof Stumpf:
- Uważam, że im częściej dostarczamy mniejsze, gotowe elementy, tym mniejsze ryzyko destabilizacji systemu. Ryzykowne są duże, rzadkie wdrożenia. Dlatego dążę do minimalizacji sprintów Agile, dzieląc każdą funkcjonalność na jak najmniejsze części. Dzięki temu biznes regularnie otrzymuje wartość z IT, a wdrożenia są stabilnymi przyrostami, a nie rewolucjami.
Ekspresowe tempo uruchomienia
- CIO:
- Jak szybko udało się uruchomić tak zorganizowaną spółkę?
- Krzysztof Stumpf:
- Decyzja o utworzeniu kantoru zapadła w lipcu 2014 roku. Wkrótce potem dołączył prezes spółki, ekspert w dziedzinie fintech i usług walutowych online, oraz ja, odpowiedzialny za IT. Plan zakładał uruchomienie kantoru w ciągu roku, który miał konkurować z liderami rynku. I to się udało.
Zespół zbudowany od podstaw
- CIO:
- Dlaczego zdecydowano, że nikt z zespołu IT Raiffeisen Bank Polska nie dołączy do projektu Rkantor.com, mimo napiętych terminów?
- Krzysztof Stumpf:
- W tamtym czasie równolegle kierowałem dużym zespołem w banku i nie mogłem dopuścić do porażki projektów bankowych. Przeniesienie osób z bankowego IT byłoby dla nich katastrofalne. Ostatecznie dwie osoby z IT dołączyły do mnie, ale były to ich własne inicjatywy, choć nie podlegały mi w strukturze banku.
Deficyt kompetencji i duch startupu
- CIO:
- Kompetencje potrzebne do takiego modelu organizacyjnego są deficytowe na rynku…
- Krzysztof Stumpf:
- Założyliśmy dwa zespoły: jeden skoncentrowany na front-end, z osobą doradzającą biznesowi w zakresie technologii i UX, drugi na back-end. Chcieliśmy uniknąć przenoszenia nieformalnych hierarchii z banku do nowej organizacji. Dlatego zespół zbudowaliśmy z nowych osób, otwartych na nasz rytm pracy i ducha start-upu.
Wszechstronność i elastyczność ról
- CIO:
- W sytuacji, gdy brakuje ludzi i czasu, konieczna jest elastyczność w pełnieniu różnych ról.
- Krzysztof Stumpf:
- Na początku tworzyłem macierz odpowiedzialności i ról, gdzie wiele osób, w tym ja, pełniło wiele funkcji. Jako CIO odpowiadam za strategię, architekturę i uczestniczę w zarządzaniu Agile. W większych organizacjach te role są rozdzielone, u nas musimy je łączyć. To bardzo odświeżające i twórcze doświadczenie. Moje wcześniejsze, różnorodne doświadczenia zawodowe pozwoliły mi podjąć się tego wyzwania, wymagającego wszechstronności od całego zespołu.
Koncepcja Rkantor.com – spółka miała być oparta na kompetencjach IT i dać bankowi możliwość działania jak firma fintech: elastyczna, zwinna, nieskrępowana regulacjami, skoncentrowana na potrzebach cyfrowego klienta.
Zadanie stworzenia podstaw technologicznych otrzymał Krzysztof Stumpf, menedżer IT z Raiffeisen Banku. W lipcu 2014 roku Rada Nadzorcza Raiffeisen Solutions zaakceptowała jego plan działania. 22 września 2015 roku Raiffeisen Solutions uzyskała status instytucji płatniczej, a 7 października 2015 roku na rynku pojawił się Rkantor.com, konkurujący z największymi graczami. Departament IT, liczący 16 osób i dwa zespoły DevOps, został oddzielony od IT Raiffeisen Banku. Wdrożono procesy rozwoju oprogramowania (SAFe i Scrum), zarządzania wydaniami i utrzymania systemów.
Plan Krzysztofa Stumpfa – innowacyjność, niezależność, elastyczność
Ważne aspekty planu: Założenia Rkantor.com od początku kładły nacisk na innowacyjność, niezależność i elastyczność w każdym aspekcie działalności.
| Filary | Opis | Korzyści |
|---|---|---|
| Open Source | Wykorzystanie otwartego oprogramowania. | Niskie koszty licencji, niezależność od dostawców, elastyczność. |
| Kompetencje In-house | Budowa wewnętrznego zespołu deweloperskiego i UX. | Większa kontrola nad rozwojem, szybsze reagowanie na potrzeby. |
| Scrum i SAFe | Wdrożenie metodyk zwinnych w rozwoju oprogramowania. | Sprawna współpraca z biznesem, szybka implementacja inicjatyw. |
| Outsourcing IT (wybrane obszary) | Zewnętrzne wsparcie w marketingu, HR, FK, IT helpdesk. | Koncentracja na kluczowych kompetencjach, optymalizacja kosztów. |
Architektura oparta została na open source, co pozwoliło osiągnąć efekty biznesowe przy niskich kosztach licencji, zachowując niezależność od dostawców i elastyczność w rozwoju funkcjonalności.
Największym wyzwaniem było pozyskanie kompetencji, zwłaszcza że budżet HR był ograniczony, a na rynku krążyły plotki o sprzedaży banku. Udało się to dzięki reputacji szefa IT, przekonującej wizji nowoczesnej organizacji i perspektywie pracy z ciekawymi technologiami.
Podsumowując: W efekcie zbudowano wewnętrzne kompetencje deweloperskie i UX wokół rozwiązań dających przewagę rynkową (front-end i back-end kantoru, integracja, CMS i raportowanie). Ścisła współpraca z biznesem była kluczowa i została formalizowana poprzez metodyki zwinne.
Do rozwoju oprogramowania wykorzystano Scrum, który był już znany z projektów w Raiffeisen Banku. Wiedząc, że nawet mała organizacja potrzebuje zarządzania wydaniami i programem, wdrożono Scaled Agile Framework (SAFe), aby usprawnić współpracę z biznesem i implementację inicjatyw biznesowych.
Największym ryzykiem było oparcie kluczowego systemu na nowym zespole. Aby je zminimalizować, wybrano partnera, dostawcę, który wspólnie z deweloperami stworzył dojrzały zespół. Zewnętrzne usługi IaaS posłużyły do budowy infrastruktury, zapewniając niezależność od projektów Raiffeisen Banku i rozkładając koszty w czasie. Outsourcing IT wykorzystano w obszarach marketingu, HR, FK, poczty korporacyjnej, sieci i helpdesk.
Rola CIO w takiej organizacji jest uniwersalna i dynamiczna. Departament IT musi być silnym partnerem dla biznesu i dostarczać wartość. CIO odpowiada za całość: architekturę, wydajność i utrzymanie. Dla Krzysztofa Stumpfa, dzięki wcześniejszemu doświadczeniu w firmach IT, była to naturalna sytuacja.
Wsparcie zewnętrzne i kluczowe kompetencje in-house
- CIO:
- Czy niektórych kompetencji, np. do budowy interfejsu użytkownika, nie było łatwiej zamówić na zewnątrz?
- Krzysztof Stumpf:
- Początkowo tak myśleliśmy, ale szybko pojawiły się problemy z klasycznym modelem zlecania i odbioru pracy. To nie pasowało do naszego zwinnego rytmu. W efekcie projekt spowalniał. Dlatego kluczowe kompetencje zgromadziliśmy w zespole. Ta fundamentalna decyzja zapadła na początku, wraz z wyborem technologii open source. Chcieliśmy mieć system, który będziemy sami utrzymywać. Szukaliśmy osób z wiedzą biznesową i techniczną, co nie jest łatwe, ale są firmy podobne do naszej, gdzie takich kandydatów szukaliśmy.
Nie mamy stanowiska analityka biznesowego. Gdy rozmawiamy z biznesem o *user stories*, ktoś musi przełożyć je na zadania. Wymaga to połączenia wiedzy biznesowej i technicznej. Wyznaczone do tego osoby miały już takie doświadczenie.
Warto zauważyć: Decyzja o budowie systemu in-house wynikała też z negatywnych doświadczeń banku z firmami IT. Uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców było więc zrozumiałe.
Chmura i pragmatyczne podejście
- CIO:
- Zarządzanie rozwiązaniami chmurowymi to mniej typowe doświadczenie dla banku.
- Krzysztof Stumpf:
- Nie ma sztywnych wytycznych, co musi, a co nie może być w chmurze. Korzystamy z systemu wspomagającego sprzedaż w chmurze. Decyzje podejmujemy pragmatycznie, uwzględniając istniejące ograniczenia.
Konkurencja i przewaga Rkantor.com
- CIO:
- Budowa internetowego kantoru jest nietypowa dla banku. To raczej domena fintechów, odbierających klientów dużym bankom. Skąd pewność, że Rkantor.com będzie konkurencyjny?
- Krzysztof Stumpf:
- Widzę w bankowym zapleczu naszą siłę.
Unikalne atuty Rkantor.com to połączenie zalet fintechu z solidnością banku, co przekłada się na konkretne korzyści dla użytkowników.
| Kategoria | Przewaga | Szczegóły | |
|---|---|---|---|
| Logistyka Gotówki | Odbiór Gotówki | Unikalna Oferta | Wykorzystanie oddziałów Raiffeisen Banku jako punktów odbioru. |
| Wpłaty/Wypłaty | Bezkonto | Możliwość operacji gotówkowych bez konieczności posiadania konta bankowego. | |
| Cenowa | Spread | Jeden z najniższych spreadów na rynku wymiany walut online. | |
| Zaufanie | Marka Banku | Większe zaufanie klientów dzięki silnej marce Raiffeisen Banku. | |
Wykorzystujemy oddziały banku jako punkty odbioru gotówki, co jest unikalną ofertą. Klienci mogą wpłacać, wymieniać i wypłacać pieniądze bez konieczności otwierania konta w banku. Oferujemy wypłaty w euro i złotówkach oraz usługę dostawy gotówki. Konkurencja tego nie ma.
Mamy też przewagę cenową, oferując jedne z najniższych spreadów. Wiele kantorów oferuje część tych elementów, ale nikt nie łączy ich wszystkich.
Istotne jest, że: Siła marki banku buduje zaufanie, nawet jeśli klient nie wchodzi w bezpośrednią relację z bankiem. Udostępnianie placówek bankowych to mocny argument.
Nasza oferta jest kompleksowa i jednocześnie „lżejsza” niż bankowa.
Klient Rkantor.com – kto korzysta z usług?
- CIO:
- Kto jest klientem Rkantor.com? Czy są to już klienci zaznajomieni z usługami fintech?
- Krzysztof Stumpf:
- To klienci detaliczni, często z zobowiązaniami walutowymi, np. kredytami frankowymi lub w euro, którzy nie chcą wchodzić w dalsze relacje z bankiem. Korzystają z nas także przedstawiciele małego biznesu zarabiający w euro, dolarach lub funtach.
Chcemy dotrzeć do podróżników i osób pracujących za granicą. Planujemy wprowadzenie karty wielowalutowej i rachunków w UE i UK.
Wykorzystanie siły marki banku w nowej strukturze
- CIO:
- Czyli pomysł biznesowy polegał na wykorzystaniu siły marki, ale poza strukturami banku.
- Krzysztof Stumpf:
- Tak, chodziło o stworzenie marki skierowanej do szerokiego rynku. Nie chcieliśmy, by silne powiązanie z bankiem było interpretowane jako konieczność posiadania konta bankowego. Rkantor.com posiada rachunki w 12 bankach, co umożliwia ekspresowe i bezkosztowe przelewy.
Przewaga spreadu i elastyczności cenowej
- CIO:
- Czy przewaga spreadu i elastyczność cenowa wynika z mechanizmu monitorowania rynku i konkurencji?
- Krzysztof Stumpf:
- Przewaga wynika przede wszystkim ze współpracy z Raiffeisen POLBANK. Jako właściciel, bank ma wysokie kapitały, 25 lat doświadczenia w Polsce i Europie oraz dostęp do cen z rynku międzybankowego. Kantory kupują waluty od banków, ponosząc podwójną marżę. Rkantor.com tego unika.
Bank 3.0 w praktyce – rekonesans na nowe pole
- CIO:
- Czy można powiedzieć, że bank sam znalazł sposób na wyzwania ery Bank 3.0?
- Krzysztof Stumpf:
- Pomysł biznesowy wyszedł z banku. Raiffeisen Bank ma duże doświadczenie na rynku walutowym i obserwując popularność internetowych platform wymiany walut, postanowiliśmy zaproponować klientom naszą wizję takiej platformy. Mamy nadzieję, że nasze rozwiązanie spotka się z uznaniem, a solidny właściciel będzie gwarancją bezpieczeństwa.
Rkantor.com to produkt, który jest jednocześnie bankowym eksperymentem i rekonesansem na nowe pole relacji z klientem. Uchylamy bankowi drzwi do świata fintech.
-
Krzysztof Stumpf CIO Rkantor.com - Od 8 lat w Raiffeisen Bank Polska, Top Performer IT w 2012 r., odpowiedzialny za systemy BPM, CRM i transakcyjne. W latach 1998–2007 związany z Prokom Software (obecnie Asseco Poland), gdzie wdrażał platformę integracyjną w TP S.A. oraz systemy dla rynku kapitałowego i ubezpieczeniowego.
- Punktem zwrotnym w karierze było przejście z dostawcy IT na managera IT w Raiffeisen Bank, co pozwoliło mu lepiej zrozumieć relacje dostawca-zamawiający. W Raiffeisen Bank Polska od 2011 roku promuje metodyki zwinne, wdrażając je m.in. w systemach CRM i BPM.
Dodaj komentarz