Bezpieczne centra danych: kluczowa rola CSO w ochronie infrastruktury IT

Centra danych, nazywane również serwerowniami, stanowią
kluczowy element infrastruktury IT współczesnych przedsiębiorstw.
⁽Umożliwiają efektywne zarządzanie sprzętem i jego zaawansowaną ochronę, minimalizując potrzebę bezpośredniej interwencji personelu⁾.
Współczesna rola specjalistów sprowadza się głównie do reagowania na alerty o potencjalnych awariach, podczas gdy
ciągły monitoring i utrzymanie sprawności leży w gestii zaawansowanych systemów komputerowych.

Systemy te nieustannie czuwają nad serwerownią,
monitorując parametry środowiskowe, stabilność zasilania, zagrożenia związane z pożarem czy zalaniem, a także ryzyko nieautoryzowanego dostępu.
Dzięki temu zapewniają ciągłą kontrolę nad pracą urządzeń.
Aby zrozumieć, jak skutecznie chronić centra danych, przyjrzymy się czterem kluczowym obszarom, na które CSO (CSO) powinien zwrócić szczególną uwagę, dążąc do zapewnienia niezakłóconego działania centrum danych.

„Bezpieczeństwo centrum danych to nie tylko technologia, ale przede wszystkim strategia i ciągłość działania biznesu.”

Zapewnienie odpowiednich warunków środowiskowych w serwerowni to
fundament bezpieczeństwa. Kluczowe aspekty to utrzymanie
stabilnej temperatury i wilgotności, minimalizacja drgań oraz kontrola poziomu zapylenia.
⁽Efektywny system klimatyzacji wymaga szczegółowej analizy charakterystyki pomieszczenia, w tym jego kształtu, kubatury, możliwości rozprowadzenia kanałów wentylacyjnych oraz ilości generowanego ciepła⁾.
Należy pamiętać, że urządzenia klimatyzacyjne mogą ulec awarii i przeciekać, dlatego ich umiejscowienie bezpośrednio nad serwerami lub okablowaniem stwarza ryzyko poważnej awarii w przypadku rozszczelnienia.

Optymalna temperatura w serwerowni powinna oscylować wokół 20°C, a wilgotność na poziomie 45%.
Kluczowa jest automatyczna i precyzyjna kontrola tych parametrów.

Uwaga: Zanieczyszczenia, w szczególności kurz, stanowią poważne zagrożenie dla precyzyjnych systemów optycznych i delikatnych podzespołów elektronicznych.
Minimalizacja zapylenia bezpośrednio przekłada się na niezawodność działania systemów.
Warto również pamiętać, że zanieczyszczenia mogą generować fałszywe alarmy w systemach wczesnego wykrywania dymu. Dlatego powszechnie stosuje się dodatkowe filtry powietrza w systemach klimatyzacyjnych, maty wejściowe, a w bardziej restrykcyjnych środowiskach – również specjalne obuwie ochronne, czepki i fartuchy.

Szkodliwość drgań dla sprzętu IT jest powszechnie znana. Mimo że ich całkowite wyeliminowanie jest trudne
⁽generują je pracujące urządzenia, mogą być przenoszone przez konstrukcję budynku⁾,
właściwa izolacja urządzeń jest kluczowa. Podpory pod podłogą podniesioną powinny być skonstruowane tak, aby tłumić wibracje, a sama podłoga oddzielona od konstrukcji budynku. Podobnie, szafy klimatyzacyjne powinny być izolowane od podłoża.

W kontekście bezpieczeństwa środowiskowego nie można pominąć
ochrony elektrostatycznej. Wybór odpowiedniego rodzaju podłogi, pokrytej substancją antystatyczną, jest kluczowy już na etapie projektowania centrum danych.
Uzupełnieniem ochrony są uziemione opaski antystatyczne, obowiązkowe podczas prac z wrażliwymi komponentami.

Temperatura optymalna

Zakres temperatur zalecany dla centrum danych, zazwyczaj w przedziale 18-24°C, zapewniający stabilną pracę sprzętu i minimalizujący ryzyko przegrzania.
Przykładem jest utrzymanie temperatury na poziomie 20°C z tolerancją ±2°C.

Wilgotność względna

Poziom wilgotności powietrza w centrum danych, idealnie utrzymywany w zakresie 40-55%, aby zapobiegać korozji i wyładowaniom elektrostatycznym.
Przykładowo, wartość 45% wilgotności jest powszechnie akceptowalna.

„Precyzyjne warunki środowiskowe to podstawa długowieczności i niezawodności sprzętu IT.”

Stabilne i nieprzerwane zasilanie to
absolutny priorytet w projektowaniu, budowie i eksploatacji centrum danych. Już na etapie projektowania serwerowni konieczne jest precyzyjne oszacowanie zapotrzebowania na moc.
Systemy zasilania awaryjnego muszą gwarantować ciągłość pracy nawet w przypadku zakłóceń w dostawie energii z sieci.

Zasilacze UPS chronią przed skokami napięcia i umożliwiają podtrzymanie pracy serwerowni podczas krótkotrwałych przerw w zasilaniu
⁽zazwyczaj 15–30 minut⁾.
Najbardziej newralgiczny sprzęt warto dodatkowo zabezpieczyć przed przepięciami, które mogą wystąpić np. podczas przełączania na zasilanie awaryjne.
UPS-y umożliwiają również bezpieczne wyłączenie serwerów w kontrolowany sposób.

Ważne: Ze względu na znaczne zużycie energii elektrycznej, należy rozważyć, czy w przypadku awarii zasilania konieczne jest podtrzymywanie pracy urządzeń klimatyzacyjnych.
Wiele zależy od specyfiki centrum danych i czasu, na jaki zasilanie awaryjne ma zapewnić ciągłość pracy.

Rozwiązania oparte wyłącznie o UPS-y nie wystarczą w przypadku długotrwałych przerw w dostawie prądu. Choć takie sytuacje są rzadkie, poważne awarie sieci energetycznej lub konieczność dłuższych prac konserwacyjnych mogą się zdarzyć.
W takich przypadkach kluczowe jest redundantne łącze zasilania z innego zakładu energetycznego.
Dla centrów danych o krytycznym znaczeniu, najlepszym rozwiązaniem są własne generatory prądu, które zapewniają pełną niezależność energetyczną.

System UPS

Zasilacz awaryjny, który zapewnia krótkotrwałe podtrzymanie zasilania w przypadku zaniku napięcia sieciowego, umożliwiając
bezpieczne zamknięcie systemów lub pracę do czasu uruchomienia generatora.
Typowy czas podtrzymania to 15-30 minut.

Generator prądu

Agregat prądotwórczy, stanowiący rezerwowe źródło energii elektrycznej, uruchamiany w przypadku długotrwałych awarii zasilania sieciowego, zapewniający
ciągłość pracy centrum danych przez dłuższy czas.
Moc generatora musi być dostosowana do zapotrzebowania centrum.

„Niezawodne zasilanie to krwiobieg centrum danych. Bez niego cała operacja staje w miejscu.”

Zabezpieczenie centrum danych przed
pożarem i zalaniem wymaga kompleksowego podejścia, rozpoczynającego się już na etapie wyboru lokalizacji.
Centra danych umieszczone w piwnicach są bardziej narażone na zalanie, natomiast te na ostatnich piętrach – na ryzyko pożaru.
Lokalizacja serwerowni często wiąże się z dodatkowymi pracami adaptacyjnymi i zabezpieczającymi, mającymi na celu minimalizację tych zagrożeń.

Prewencja jest kluczowa w ochronie przeciwpożarowej.
Pomieszczenie serwerowni powinno być oddzielone od reszty budynku ścianami i drzwiami o odpowiedniej klasie odporności ogniowej
⁽minimum 30 minut⁾. Wszystkie przejścia instalacyjne ⁽kanały kablowe, wentylacyjne⁾ muszą być uszczelnione materiałami ognioodpornymi.

Pamiętaj: Wczesne wykrycie zagrożenia pożarowego jest niezwykle istotne.
Systemy wczesnego wykrywania dymu identyfikują pierwsze oznaki pożaru, w tym tlące się kable, i precyzyjnie lokalizują źródło zagrożenia.

Systemy alarmu pożarowego, w odróżnieniu od systemów wczesnego wykrywania dymu, są zazwyczaj zintegrowane z systemami gaśniczymi.
Ich aktywacja może automatycznie uruchomić system gaśniczy, dlatego kluczowe jest
zabezpieczenie przed fałszywymi alarmami.

Najczęściej stosowanym środkiem gaśniczym w serwerowniach jest
gaz obojętny, który skutecznie tłumi ogień, nie uszkadzając przy tym sprzętu elektronicznego.

„Ochrona przeciwpożarowa to inwestycja w ciągłość działania, a nie koszt.”

Oprócz aspektów środowiskowych i zasilania, kluczowe jest wdrożenie
kompleksowego systemu monitoringu i bezpieczeństwa fizycznego. Obejmuje to:

Monitoring środowiskowy

Ciągły nadzór nad temperaturą, wilgotnością, zapyleniem i innymi kluczowymi parametrami,
zapewniający utrzymanie optymalnych warunków pracy.

Monitoring zasilania

Kontrola parametrów zasilania, stanu UPS-ów i generatorów,
gwarantująca nieprzerwane dostawy energii.

Systemy wczesnego wykrywania dymu i alarmu pożarowego

Identyfikacja zagrożeń pożarowych i automatyczne uruchamianie procedur alarmowych oraz gaśniczych,
minimalizujące straty.

Systemy kontroli dostępu

Ograniczenie dostępu do serwerowni tylko dla upoważnionego personelu ⁽karty dostępu, biometria⁾,
zabezpieczające przed nieautoryzowanym dostępem.

Monitoring wizyjny

Kamery CCTV monitorujące wejścia, wyjścia i strategiczne punkty wewnątrz serwerowni,
umożliwiające rejestrację zdarzeń i prewencję.

Systemy alarmowe

Alarmy antywłamaniowe i napadowe,
chroniące przed intruzami i aktami wandalizmu.

Podsumowując: Regularne audyty bezpieczeństwa, testy systemów awaryjnych i szkolenia personelu z zakresu bezpieczeństwa fizycznego i procedur reagowania na incydenty są nieodzownym elementem utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa centrum danych.

Podsumowując, stworzenie bezpiecznego centrum danych to kompleksowe zadanie, wymagające uwzględnienia wielu aspektów – od środowiskowych, przez zasilanie, po ochronę przeciwpożarową i fizyczną.
Rola CSO jest kluczowa w koordynacji i nadzorowaniu tych wszystkich obszarów, aby zapewnić ciągłość działania i bezpieczeństwo danych, które są fundamentem współczesnego biznesu.

„Bezpieczeństwo fizyczne jest pierwszą linią obrony centrum danych. Inwestycja w nie to inwestycja w spokój i ciągłość biznesową.”